Εισαγωγή στα GIS με την χρήση OpenStreetMap
Περιγραφή εβδομάδας
-
Γενικά
-
To OpenStreetMap είναι ένας Ανοιχτός Διαδικτυακός Χάρτης (ΑΔΧ). Ανοιχτός διότι τα δεδομένα του είναι διαθέσιμα ελεύθερα σε όλους και όλοι μπορούν να τα διαμορφώνουν. Όλα τα δεδομένα και οι λειτουργίες είναι αναρτημένα στο Διαδίκτυο και προσβάσιμα χωρίς περιορισμούς. Τέλος, είναι «έξυπνος» Χάρτης, δηλαδή ένα σύγχρονο Σύστημα Γεωγραφικών Πληροφοριών.
Στην ψηφιακή εποχή μας οι χάρτες έχουν εξελιχθεί σε Συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ). Το ΣΓΠ είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης χωρικών δεδομένων και συσχετισμένων ιδιοτήτων. Είναι ικανό να ενσωματώσει, αποθηκεύσει, προσαρμόσει, αναλύσει και παρουσιάσει γεωγραφικά συσχετισμένες πληροφορίες. Παράλληλα, είναι ένα εργαλείο "έξυπνου χάρτη", το οποίο επιτρέπει στους χρήστες του να αποτυπώσουν τον κόσμο, να δημιουργήσουν διαδραστικά ερωτήσεις χωρικού ή περιγραφικού χαρακτήρα, να αναλύσουν τα χωρικά δεδομένα, να τα προσαρμόσουν και να αποδώσουν σε αναλογικά μέσα (εκτυπώσεις χαρτών και εικόνων) ή σε ψηφιακά μέσα (αρχεία χωρικών δεδομένων, διαδραστικοί χάρτες στο Διαδίκτυο ή αλλού).
Η αναπαράσταση των δεδομένων ενός ΣΓΠ γίνεται σε επίπεδα πληροφοριών. Κάθε επίπεδο περιέχει ένα είδος χαρτογραφικών δεδομένων, τα στοιχεία, ιδιότητες, χαρακτηριστικά τους καθώς και τις χαρτογραφικές επιλογές ή ρυθμίσεις απεικόνισής τους. Για παράδειγμα, οι εθνικές οδοί μιας χώρας είναι ένα διανυσματικό επίπεδο με στοιχεία: όνομα, πλάτος, ταχύτητα, σύμβολο απεικόνισης κ.α.
Τα επίπεδα αυτά μπορούν να είναι διανυσματικά δηλαδή σημεία, γραμμές ή πολύγωνα, ή πινακοποιημένα (ράστερ) σαν εικόνες ή φωτογραφίες. Απεικονίζονται δε επιλεκτικά, ένα ή λίγα ή όλα μαζί, με βάση τις χαρτογραφικές ρυθμίσεις.
Ένα ΣΓΠ αποτελείται από πολλά τμήματα. Πρώτο το υλικό του το οποίο είναι οι υπολογιστές που το στεγάζουν και το δίκτυο που τους συνδέει. Επίσης, όλα τα παρελκόμενά τους όπως εκτυπωτές ψηφιοποιητές κ.α. Τα δεδομένα που περιέχει ένα ΣΓΠ είναι διανυσματικά ή πινακοποιημένα όπως είδαμε, με ιδιότητες, χαρακτηριστικά, σχέσεις και φυσικά όλα έχουν χωρική αναφορά. Το λογισμικό είναι το κύριο τμήμα ενός ΣΓΠ και αυτό περιλαμβάνει τόσο το λειτουργικό σύστημα, το λογισμικό της βάσης δεδομένων και των δικτύων καθώς και ειδικό λογισμικό του ΣΓΠ με χωρικές λειτουργίες.
Τέλος τμήμα του ΣΓΠ θεωρούνται οι μέθοδοι και τεχνικές που το διαμορφώνουν καθώς και οι άνθρωποι ως χρήστες, διαχειριστές, χαρτογράφοι ή τεχνικοί.
Με βάση τα παραπάνω το OSM είναι ένα ολοκληρωμένο ΣΓΠ το οποίο έχει εστιάσει στην ανοιχτότητα της διάθεσης και διαχείρισης των πόρων του για όλους. Εξαιτίας αυτού του προσανατολισμού του φαίνεται να υστερεί με την πρώτη ματιά σε ειδικές χαρτογραφικές λειτουργίες. Αυτό όμως δεν ισχύει διότι επιτρέπει την χρήση πιο εξειδικευμένων λογισμικών ΣΓΠ τα οποία μπορούν να εκμεταλλευτούν με κάθε δυνατό τρόπο τα δεδομένα του όπως θα δούμε στις επόμενες ενότητες.